Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Pirolo(-pichouno)
Pyrola minor
Ericaceae
Nom en français : Petite Pirole.
Descripcioun :Aquelo pirolo trachis dins li pinedo, li sapiniero e li champino sus sòu séusous. Fai de fueio basalo à limbe pulèu redoun à óuvale que pòu faire fin qu'à 1,5 cm. Li flour soun pichouno de 5 à 8 mm alor que l'enflourejado èi longo de 2 à 8 cm. Se destrìo dis àutri pirolo que soun estile èi pas torse e que se vèi pas à la flourido, au contro de Pirola media. Coumpara emé li pirolo di gènre Orthilia e Monenes.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 20 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pyrola
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Sapiniero
- Champino
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pyrola minor L., 1753